Soru zamirleri şu sözcüklerdir :
who kim
whom kimi, kime
whose kiminki
which hangisi
what ne
Bu soru zamirlerinden who ve whom hariç, diğerlerinin birer soru sıfatı olarak da kullanıldığı sıfatlar bölümünde görülmektedir. Verilen örneklerde de görüleceği gibi sözcükler bir ismin önünde bulunuyorlarsa soru sıfatı olarak, cümlenin öznesi yerine kullanılmışlar ve ismin yerini almışlarsa zamir olarak görev yapmaktadırlar.
Bu cümlelerde sadece şahıslar için kullanılan who, whom, whose soru zamirlerini inceleyiniz.
who kim
whom kimi, kime
Who came yesterday? Dün kim geldi?
Who took my pencil? Kalemimi kim aldı?
Who is this man? Bu adam kimdir?
Who are those men? Şu adamlar kimlerdir?
Who keeps the key? Anahtarı kim muhafaza eder?
Who broke the vase? Vazoyu kim kırdı?
Who can answer me? Bana kim cevap verebilir?
Whom did they see? Kimi gördüler?
Whom does she like? Kimi beğenir?
Whom will he take to the cinema? Kimi sinemaya götürecek?
Whom did Harold give the money? Harold kime parayı verdi?
To whom did she give the apple? Elmayı kime verdi?
Whom did she give the apple to? Elmayı kime verdi?
With whom did you talk? Elmayı kime verdi?
Whom did you talk with? Elmayı kime verdi?
Son iki örnekte to edatı alan bir fiilin bulunduğu cümlenin iki şekli görülmektedir. Her ikisi de aynı anlamdadır.
Whom ile yapılan soru cümleleri whom yerine de who kullanılmak suretiyle yapılabilir. Bu şekil konuşma dilinde daima tercih edilir. Yalnız son örneklerde görülen ve to, with gibi edatlarla yapılan şekil böyle olamaz.
Whom did you see? Kimi gördün?
Who did you see? Kimi gördün?
Whom can they send? Kimi gönderebilirler?
Who can they send? Kimi gönderebilirler?
whose kiminki
Who ve whom soru zamirlerinin sadece zamir olarak kullanılabilmesine karşın whose soru zamiri bir isimle sıfat olarak da kullanılır. Aşağıdaki ilk üç örnekte whose sıfat olarak, diğerlerinde zamir olarak kullanılmaktadır.
whose (sıfat) kimin
Whose father? Kimin babası?
Whose car is blue? Kimin otomobili mavidir?
Whose name is Gloria? Kimin adı Gloria'dır?
whose (zamir) kiminki
Whose is this umbrella? Bu şemsiye kiminkidir?
Whose are those shoes? Şu ayakkabılar kiminkidir?
which
Şahıslar ve cansızlar için kullanılabilen which soru sözcüğü hem sıfat hemde zamir olarak kullanılabilir. Bir isim önünde olduğu zaman sıfat olarak görev yapar.
which (sıfat) hangi
Which house? Hangi ev?
Which girl? Hangi kız?
Which house is yours? Hangi ev sizinkidir?
Which book is better? Hangi kitap daha iyidir?
Which schools are for foreigners? Hangi okullar yabancılar içindir?
Aşağıdaki örneklerde which bir soru zamiri olarak kullanılmaktadır.
which (zamir) hangisi
Which is yours? Hangisi sizinkidir?
Which do you like best? En çok hangisini seversin?
Which of them is the longest? Onların hangisi en uzundur?
Which of them came first? Onların hangisi ilk önce geldi?
Which will you have, tea or coffee? Hangisini alırsınız, çay mı yoksa kahve mi?
what ne
Sıfat olarak isimlerin önünde bulunuşunu soru sıfatları konusunda görmekteyiz. Bunu birkaç örnekle tekrarlayalım :
What paper do you read? Ne gazetesini (hangi gazeteyi) okursun?
What street is this? Bu ne caddesidir?
What books did they buy? Ne kitapları aldılar?
What age is your sister? Kız kardeşinin yaşı nedir?
What size is the box? Kutu ne büyüklüktedir?
Genel olarak cansız ve eşya için kullanılan what, zamir olarak aşağıdaki örneklerde görüldüğü gibi kullanılır.
What happened? Ne oldu?
What stopped the engine? Motoru ne durdurdu?
What makes them happy? Onları ne mutlu eder?
What did she drink? Ne içti?
What did you want? Ne istedin?
What edatlarla kullanıldığında edat genellikle cümle sonuna getirilir.
What do you write with? Ne ile yazarsınız?
What does she drink from? Ne'den (neyin içinden) içer?
What did he open it with? Onu ne ile açtı?
What soru zamiri for edatı ile kullanılırsa "niçin" anlamını verir.
What did she bring the letter for? Mektubu ne için getirdi?
What do they burn the plants for? Bitkileri ne için yakarlar?
What sorusu to be fiili ve like ile kullanıldığında "nasıl, ne biçimde, ne şekilde" anlamını verir. Bu şekil, eşya ve insanlar için kullanılabilir.
What is the new teacher like? Yeni öğretmen nasıldır? (Nasıl bir kişidir?)
What is the weather like? Hava nasıldır?
What is the table like? Masa nasıldır?
What soru sözcüğü bir şahsın mesleğinin ne olduğu sorulurken kullanılan "neci" anlamını da verir.
What is your uncle? Amcanız necidir?
What is his sister? Onun kız kardeşi necidir?
so ve not
So ve not sözcükleri bir cümleciğin yerini tutabilirler. Think "düşünmek, zannetmek", suppose "zannetmek", expect "ummak", believe "inanmak", hope "umut etmek", be afraid "korkmak", say "söylemek", tell "söylemek" fiillerinden sonra so sözcüğü aşağıdaki örneklerde görüleceği gibi kullanılarak bir cümleciğin yerini alıp o anlamı verebilir.
So sözcüğünün bu şekilde kullanılışı, sorulan bir soruya cevap verirken sorudaki cümleciği cevapta tekrarlamamayı sağlar; so ile sorudaki cümlecik belirtilmiş olur.
Is it going to be rainy today? Bugün hava yağmurlu mu olacak?
I think so. Zannederim öyle.
Bu cevaptaki so ile (It is going to be rainy today.) cümlesi belirtilmiş olmaktadır.
Are they coming to the meeting? Toplantıya geliyorlar rnı?
I suppose so. Zannederim öyle.
Did she change her opinion? Fikrini değiştirdi mi?
I hope so. Umut ederim öyle.
Was he killed in the accident? Kazada öldü mü?
I am afraid so. Korkarım öyle.
So ile yapılan cümle hep sorulara verilen bir cevap değil, söylenen bir söz hakkında fikir beyan eden bir cümle olarak da kullanılabillr.
I'm sure he'll get better soon. Eminim yakında iyileşecek.
I hope so. Ümit ederim öyle.
I think it will be cold tomorrow. Sanırım yarın hava soğuk olacak.
I'm afraid so. Korkarım öyle.
Seem fiili ile so kullanılırsa özne olarak it yer alır.
Is she going with them? Onlarla gidiyor mu?
It seems so. Öyle görünmüyor.
Is he the new manager? O yeni müdür mü?
It seems so. Öyle görünüyor.
Say ve tell fiilleri ile de bu yapıda so kullanılır. Yalnız, tell ile kullanıldığında so'dan önce, sözün söylendiği kişiyi belirten bir nesne olmalıdır.
How do you know that she is a good player? Onun iyi bir oyuncu olduğunu nasıl biliyorsun?
They said so. Öyle söylediler.
They told me so. Bana öyle söylediler.
So ile verilmiş cevap cümlelerinin olumsuz hali iki şekilde yapılabilir: Birincisi, fiilden önce don't getirerek, ikincisi fiilden sonra so yerine not kullanarak.
Will they give us any money? Bize hiç para verecekler mi?
I don't think so. Zannetmem.
I think not. Zannetmem.
Is this a historical building? Bu tarihi bir bina mıdır?
I don't suppose so. Zannetmem.
I suppose not. Zannetmem.
Did they like our hotel? Otelimizi beğendiler mi?
It doesn't seem so. Öyle görünmüyor.
It seems not. Öyle görünmüyor.
So sözcüğü bir fiilin başkası tarafından da yapıldığını anlatmak için söylenen kısa cümlecik içinde yer alır ve burada "de, da" anlamını verir.
He learnt English. So did I. O İngilizce öğrendi. Ben de. (Ben de öğrendim.)
Anita likes you very much. So do the others. Anita seni çok sever. Diğerleri de.
You can use my computer. So can your friend. Bilgisayarımı kullanabilirsin. Arkadaşın da.
These are her books. So are those. Bunlar onun kitapları. Şunlar da.
She came late. So did her husband. O geç geldi. Kocası da.
Oranges were very expensive. So were the pears. Portakallar çok pahalıydı. Armutlar da.
He was a boxer. So was his father. O bir boksördü. Babası da.
You must go home. So must I. Sen eve gitmelisin. Ben de.
Lions are dangerous. So are tigers. Aslanlar tehlikelidir. Kaplanlar da.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder