1 Aralık 2011 Perşembe

Ders 16 - Dönüşlü ve pekiştirme zamirleri (Reflexive and emphasizing pronouns)

Dönüşlü zamirler, tekil şahıslar için self, çoğul şahıslar için selves ekleri kullanmak suretiyle aşağıdaki gibi yapılır.

myself kendim
yourself kendin
himself kendi
herself kendi
itself kendi
ourselves kendimiz
yourselves kendiniz
themselves kendileri

Oneself zamiri belgisiz dönüşlü zamir olarak "kendisi" anlamını verir. Bir cümlenin öznesi ile nesnesi aynı kişiyse, yani öznenin yaptığı eylem aynı şahıs üzerine dönüyorsa nesne yerinde dönüşlü zamir kullanılır.

He killed himself. Kendini öldürdü.
I cut myself. Kendimi kestim.
She washed herself. Kendini yıkadı.
They saw themselves in the looking glass. Aynada kendilerini gördüler.
We blamed ourselves for the accident. Kaza için kendimizi suçladık.

Dönüşlü zamirler fiili izleyen bir edattan sonra da gelebilirler.

He spoke to himself. Kendisiyle (kendi kendine) konuştu.
She paid for herself. Kendisi için ödedi. (Kendi parasını verdi.)

They look after themselves. Kendilerine bakarlar.
Are you ashamed of yourself? Kendinden utanıyor musun?

Dönüşlü zamir pekiştirme zamiri olarak kullanıldığında özne üzerinde pekiştirme yapar. Bu durumda öznenin hemen yanında yer alır.

He himself carried the armchair. O kendisi (bizzat kendisi) koltuğu taşıdı.
Mary herself answered the letter. Mary kendisi (bizzat kendisi) mektubu cevapladı.

The boys themselves cleaned the the garden. Çocuklar kendileri (bizzat kendileri) bahçeyi temizlediler.

Bu tür bir cümlede pekiştirme zamiri isimden sonra da gelebilir.

She herself opened the window. O kendisi (bizzat kendisi) pencereyi açtı.
She opened the window herself. O kendisi (bizzat kendisi) pencereyi açtı.

Frank himself went to Ankara. Frank bizzat kendisi Ankara'ya gitti.
Frank went to Ankara himself. Frank bizzat kendisi Ankara'ya gitti.

Cümlede isim yoksa, yani fiil geçişsiz bir fiilse pekiştirme zamiri fiilden önce veya sonra gelebilir.

Ingrid went herself. Ingrid kendisi gitti.
lngrid herself went. Ingrid kendisi gitti.

Bir cümle içindeki herhangi bir isim pekiştirme yapılacağı zaman pekiştirme zamiri bu ismin hemen yanında yer alır.

I gave the book to Dick himself. Kitabı bizzat Dick'e verdim.
We saw the teacher herself. Bizzat öğretmeni gördük.
I spoke to the priest himself. Bizzat rahiple konuştum.

By edatı ile kullanılan dönüşlü zamirler cümledeki fiilin gösterdiği eylemi öznenin kendi kendine, kimsenin yardımı olmaksızın yaptığı anlamını verirler.

by myself kendi kendime
by himself kendi kendine
by ourselves kendi kendimize
by themselves kendi kendilerine

She learnt English by herself. Kendi kendine (kimsenin yardımı olmaksızın) İngilizce öğrendi.
He repaired the car by himself. Otomobili kendi kendine tamir etti.
You can carry the suitcase by yourself. Bavulu kendi kendine taşıyabilirsin.
I painted the walls by myself. Duvarları kendi kendime boyadım.
The soldiers built the bridge by themselves. Askerler köprüyü kendi kendilerine inşa ettiler.

Cümlenin fiili geçişsiz bir fiilse by ile kullanılan zamir "tek başına, yalnız" anlamını verir.

I sat under the tree by myself. Ağacın altında tek başıma (yalnız) oturdum.
He waits in the room by himself. Odada tek başına bekler.


Hiç yorum yok:

Yorum Gönder